Voldoende gewaarschuwd voor onveilige situatie bij niet actief beveiligde spoorwegovergang; aansprakelijkheid Prorail en natuurreservaat staat niet vast

Rechtbank Midden-Nederland 29 april 2022
Op 2 december 2020 is verzoeker geschept door een trein, terwijl hij met zijn sportfiets de niet-actief beveiligde spooroverweg (hierna: NABO) bij Hilversum wilde oversteken. Voor de gevolgen (een gecompliceerde fractuur aan het bovenbeen) stelt hij Prorail en Stichting Goois Natuurreservaat (GNR) aansprakelijk.
Verzoek Rechtbank
Verzoeker verzoekt de rechtbank:

(1) voor recht te verklaren dat Prorail en/of GNR aansprakelijk is/zijn (primair op grond van artikel 6:174 BW en subsidiair op grond van artikel 6:162 BW) voor de schade die verzoeker als gevolg van het ongeval heeft geleden;

Aansprakelijkheid GNR

Verzoeker is van mening dat GNR als wegbeheerder had moeten zorgen voor adequate bebording waarmee de weggebruiker tijdig wordt geattendeerd op de overgang. De kantonrechter volgt het verweer van GNR dat niet zij de wegbeheerder is maar de gemeente Hilversum. Op GNR rustte bovendien geen verplichting om te waarschuwen voor de gevaren van een NABO, omdat de overgang op het terrein van Prorail lag. De kantonrechter acht GNR dus niet aansprakelijk.

Aansprakelijkheid Prorail

Prorail is de beheerder van de overweg en dus verantwoordelijk voor de veiligheid op de overweg zelf. Prorail heeft met de instandhouding van de NABO een onveilige situatie laten voortbestaan. Uit publicaties blijkt dat Prorail zich hiervan bewust was. Prorail heeft bovendien erkend dat het verwijderen dan wel aanpassen van NABO’s uit het oogpunt van veiligheid essentieel is. In het najaar van 2022 zal dan ook een tunnel onder het spoor zijn gerealiseerd. Volgens Prorail was het niet mogelijk om dit eerder te realiseren. Volgens de kantonrechter is onvoldoende gebleken dat het Prorail verweten kan worden dat de NABO niet eerder is aangepast. 

De volgende vraag is of Prorail voldoende heeft gewaarschuwd voor het gevaar. De NABO is uitgerust met andreaskruisen op rood/witte palen, rood/witte schrikhekken en waarschuwingsborden en was vanaf een veerooster op zo’n 40 à 50 meter afstand goed te zien. Daarnaast is er enkele meters voor de spoorwegovergang een driehoekig waarschuwingsbord geplaatst met een afbeelding van een locomotief. Ook zijn er diverse waarschuwingsborden geplaatst, met teksten als “LET OP TREIN’ en ‘wil je blijven leven wacht dan even’. Hiermee heeft Prorail voldoende gewaarschuwd. Het viel namelijk te verwachten dat de weggebruikers, gewaarschuwd door de borden, bij het oversteken van de overweg goed kijken voordat zij de spoorwegovergang opgaan. Van Prorail kon niet worden verwacht dat zij anders had gehandeld dan zij heeft gedaan en daarmee is zij dus niet aansprakelijk.  

(2) voor recht te verklaren dat Prorail en/of GNR gehouden is/zijn de kosten van de deelgeschilprocedure te vergoeden, en (wanneer dit verzoek wordt afgewezen) de kosten te begroten.
Verzoeker verzoekt om de kosten te begroten op € 6.625,05 (23 uur x € 235,00 x 21% btw) te vermeerderen met € 85,00 aan griffierecht. Hij rekent 16 uur voor het opstellen van het verzoekschrift en bezoek van de locatie en 7 uur voor het opstellen van de spreekaantekeningen en de mondelinge behandeling. De kantonrechter is van mening dat 10 uur voor het opstellen van het verzoekschrift redelijk was. De begroting komt dan uit op € 4.833,95 (17 uur x € 235,- x 21%), vermeerderd met het griffierecht

 Omdat de aansprakelijkheid niet vast staat, worden Prorail en GNR niet veroordeeld in de kosten.

Het valt gelukkig nog wel mee, een gecompliceerde beenfractuur na een aanrijding met een trein…Iedereen weet dat dit soort treinovergangen gevaarlijk zijn, maar uiteindelijk gaat het om de vraag of er sprake van onrechtmatig handelen is…Daarvan is hier geen sprake.